Onlangs ontstond er in de Facebook-groep Ge zijt van Kontich als ge… een levendige conversatie over nostalgische dorpsgezichten van onze gemeente. Iedereen vond het jammer dat er zoveel mooie gebouwen waren verdwenen. Vele villa’s en landhuizen – kasteeltjes soms – zijn in de loop van vorige eeuw gesloopt. Om plaats te maken voor de huisvesting van heel wat meer inwoners.
Want die eigendommen namen vaak meer dan een hectare in beslag. Die dure optrekjes werden vooral gebruikt als zomerhuis voor rijke Antwerpenaars. Zij kwamen hier de ongezonde stadslucht ruilen voor de frisse lucht van de boerenbuiten. Wie zou ze ongelijk geven?
Les Eglantiers was zo een mooi voorbeeld. De naam moest uiteraard in het Frans, de taal van de bourgeoisie. En de eerste notoire burger die in 1879 deze vierkante woning neerpootte langs de Antwerpsesteenweg, was Laurent de Wandelaer, gepensioneerd officier van de administratiete Contich.
Senator Verspreeuwen
In 1886 is er al een nieuwe eigenaar, die er een vleugel aanbouwde. Hij trok ook een bruggetje op boven de Bautersemstraat, om het stuk tuin aan de overzijde te kunnen bereiken. De doorgang was 1,75 meter breed en 2,5 meter hoog. Het werd een leuke speelplek voor de kinderen uit de buurt en ’s avonds ook een romantisch ontmoetingsplekje voor de oudere jeugd. Tot het in de jaren zestig van vorige eeuw werd afgebroken.
Peter Benoit, erevoorzitter Sint-Cecilia 1897-1901
De volgende bouwheer, Adolf Verspreeuwen, voegt in 1899 nog een vleugel toe aan de andere kant van het gebouw: het resultaat zie je op de oude foto (de tuinzijde).
Verspreeuwen was handelaar in hout en steenrijk. Hij speelde een belangrijke rol in het socioculturele leven van ons dorp, niet het minst als mecenas van de harmonie Sint-Cecilia.
De feesten en concerten op zijn landgoed waren talrijk, en hij mocht er belangrijke figuren ontvangen zoals Peter Benoit, erevoorzitter van de muziekmaatschappij. Nadat Benoit in 1901 was gestorven, aanvaardde (de ondertussen senator geworden) Verspreeuwen het erevoorzitterschap van Sint-Cecilia. Hij stierf in 1908.
Slideshow 1: Les Eglantiers, nog in de gloriejaren ...
We slaan een resem eigenaars en huurders over en belanden in het jaar 1933, toen het geheel werd verworven door de Parochiale Werken der Dekenij Kontich. En dan veranderde het chique buitenverblijf in het Rustoord Sint-Anna, beheerd door de Gasthuiszusters Augustinessen van Boom.
Slideshow 2: ... en bij de nonnetjes: Rustoord Sint-Anna
Toen het beheer en de uitbouw van hun ziekenhuis in Reet het werk in Kontich te moeilijk maakte, verkochten ze het rusthuis aan de gemeente. Zo werd Kontich In 1973 eigenaar van de overblijvende 8129 m², voor een bedrag van 9 miljoen BEF (225 000 €).
In 1976 werden de oude gebouwen van Sint-Anna afgebroken ...
... en verrees De Eglantier. Nergens in Kontich kan je hoger wonen.
De gemeente heeft niks meer te maken met deze luxueuze residentie met serviceflats voor senioren. Zij is voorlopig nog wel eigenaar van de gelijkvloerse verdieping waar o.a. het OCMW is gehuisvest en het kinderdagverblijf. Waarom dat ’t Brugske werd genoemd, heb je ondertussen ook wel begrepen.
Tekst: Frank Hellemans. Foto's Kring voor Heemkunde Kontich.
Uit Kontich Waarloos Hier en Nu, februari 2017.